ZMYSŁ ŻYCIA JANA PIOTRA GRABOWSKIEGO – recenzja Piotra Siweckiego

Zwrot ku metafizyce jest u Grabowskiego także zwrotem ku codzienności, ale codzienności, która podlega nie tyle rejestracji, co wyjaśnieniu poprzez szereg odniesień do stanu psychofizycznego autora. Sam podtytuł zbioru: Wiersze religijne i metafizyczne narzuca już pewien sposób postrzegania rzeczywistości.Poza tym umiejscawia w określonej tradycji literackiej. Nie chodzi o tradycję pieśni religijnych, chociaż w plebiscycie gatunków literackich niektóre z tekstów Grabowskiego bez zastrzeżeń funkcjonować by mogły w zbiorach hymnów. Jednak nie o to tu chodzi. Ta poezja wpisuje się w tradycję poezji metafizycznej poprzez nie tylko sam podtytuł, lecz przede wszystkim poprzez przyjęty sposób postrzegania świata.   

Religijność Grabowskiego jest tą samą religijnością poprzez zachwyt i zadumę nad życiem, która wpisana została w teksty Kochanowskiego, Donne,a, Crashawa.

Jednak to nie tylko sprawa religijności, chociaż na niej można by zbudować cały szereg odniesień: kulturowych, literackich, antropologicznych. Poza tą religijnością, czy też w jej ramach, Grabowski utrwala, zapisuje swoje życie jako poddane nie tylko władzy Boga, lecz także władzy przypadku, przypadkowości i jednocześnie konieczności istnienia w określonym miejscu, czasie, sytuacji.

 

Piotr Siwecki, Zmysł życia Jana Piotra Grabowskiego [rec.: Jan P. Grabowski, Szkarłat i błękit, Pelplin 1994], „Borussia”, 1996, nr 13, s. 250–251.